Dostępnych jest mnogość różnych kosmetyków. Jednak można wyodrębnić elementarne typy składników z których prawdopodobnie większość kosmetyków wytwarzana.
Elementarne komponenty kosmetyków to: woda, emulgator, zagęszczacz, konserwant, zmiękczacz, barwnik, substancja nadająca zapach. Krańcowa charakterystyka danego kosmetyku zależy od konkretnej formuły. Ilość kombinacji składników jest gigantyczna.
Woda
Woda stanowi podstawę niemalże każdego rodzaju wyrobu kosmetycznego, w tym kremów, balsamów, makijażu, dezodorantów, szamponów i odżywek. Woda jest podstawą całej mikstury, działa jako rozpuszczalnik, współtworzy emulsję.
Barwniki / pigmenty
Jeden z podstawowych komponentów kosmetyków, pozwalający otrzymać daną barwę włosom, skórze, paznokciom.
Pigmenty można podzielić na dwa główne typy: organiczne, będące cząsteczkami opartymi na węglu i nieorganiczne, które są najczęściej tlenkami metali.
Zapachy
Aromat ma bardzo silny wpływ na decyzje dotyczące wyborów kosmetyku. Elementy przydające zapach są spisane w specjalnej liście opublikowanej przez przemysł perfumeryjny. Składniki owe wypełniają standardy bezpieczeństwa.
Środki konserwujące
Bardzo istotny komponent kosmetyków, albowiem środowisko oparte na wodzie może stanowić wielce dobre miejsce dla rozwoju bakterii. Te zmieniają właściwości kosmetyku a nawet mogą uczynić go niebezpiecznym dla użytkownika.
Emulgatory
Olej nie łączy się z wodą. Stąd potrzebna jest substancja, która umożliwi takowe połączenie . Emulgatory to substancje umożliwiające połączenie oleju z wodą i otrzymanie w w ten sposób emulsji.
Mnogość produktów kosmetycznych opiera się na emulsjach – substancjach jednolitych pod względem konsystencji, barwy, innych właściwości.
Zagęszczacze
Są to substancje pozwalające na uzyskanie należytej konsystencji konkretnego kosmetyku. Krem nie może rozlewać się w dłoni ani też nie może być zbyt za twardy, uniemożliwiając rozsmarowanie go po skórze. Mogą to być przykładowo kwas stearynowy będący zagęszczaczem lipidów, żelatyna będąca przykładem polimeru, krzemionka która jest zagęszczaczem mineralnym czy też karbomer – czyli polimer kwasu akrylowego.
Emolienty
Emolienty zmiękczają skórę, zapobiegając utracie wody. Są stosowane w szerokiej gamie kosmetyków. Szereg różnych naturalnych i syntetycznych substancji działa jako emolienty, przykładowo olej kokosowy, wosk pszczeli, oliwa z oliwek, lanolina, olej mineralny, wazelina, gliceryna, tlenek cynku.